Hoe ziet het dagritme van een boeddhistische monnik eruit? Ik vraag het me dikwijls af omdat het monnikenbestaan zo zorgeloos lijkt. Zouden we niet allemaal zo verdraagzaam als de Dalai Lama willen zijn?
Misschien dat zijn dagritme het geheim achter zijn kalmte is?
Ik had al begrepen dat de dag van een monnik of non vroeg begint, zo had Sandra me ooit verteld. Zij heeft enkele jaren doorgebracht in Plum Village, het boeddhistische klooster van Thich Nhat Hanh. Ik sprak haar vorig jaar tijdens mijn bezoek aan deze Franse mindfulness gemeenschap waar zij nu zelf niet meer woont. Rond vier uur je bed uit, mediteren, ontbijten, huishoudelijke klusjes, boeddhistische wijsheden bespreken en lunchen. Daarna een mindfulness wandeling gevolgd door een mindful samenzijn. Tenslotte de laatste taken in en rondom het klooster, en om negen uur in stilte naar bed.
Zo is het dagelijks leven in het boeddhistische klooster ongeveer.
Ik heb het ervaren toen ik zelf in Plum Village was, al hoefde ik als gewone westerling niet zo vroeg te beginnen. Ik kwam om negen uur rustig binnen wandelen. Ook omdat ik op de permacultuur camping van Sandra verbleef, de plek waar zij inmiddels haar mindful bestaan heeft opgebouwd.
Andere mensen die enkele weken of langer in het klooster verbleven, vertelden me dat het ritme van vroeg opstaan, volledige toewijding en op tijd naar bed, verfrissend kan zijn. In de winter soms wat vervelend gezien de kou, maar eenmaal in de meditatiehal tussen tientallen gelijkgestemden zeer aangenaam. Sommige mensen houden het klooster ritme na hun terugkeer in de maatschappij vol. Enkele weken, veel langer helaas niet.
Daarvoor is onze maatschappij niet goed ingericht.
Globaal had ik dus een beeld van het monnikenleven (dat in de christelijke kloosters niet veel anders is). En toch wilde ik meer weten over het ritme van de meest eenvoudige monniken. Vooral de grootste spirituele leider van allemaal: de Dalai Lama.
Na lang zoeken in alle teksten en artikelen, heb ik uiteindelijk zijn persoonlijke schema gevonden, door hem zelf beschreven voor de Dalai Lama documentaire Une Vie après l’Autre.
Een doordeweekse dag van de Dalai Lama:
- 03.30u opstaan met een gebed voor Boeddha
- Geestelijk voorbereiden op de dag die komen gaat om zoveel mogelijk mededogen te kunnen tonen
- Sporten op de loopband (dat is toch hilarisch en tegelijkertijd zo aards. Weet je dat zenboeddhist Thich Nhat Hanh jarenlang iets soortgelijks deed? Twee keer per dag een half uurtje joggen. Wie had dat van monniken gedacht?)
- 05.00u ontbijt
- Mediteren en bidden
- 08.00/09.00u krant lezen of ontmoeting
- Boeddhistische geschriften en boeken lezen
- Mediteren over compassie voor een rijker innerlijk leven
- Lunch
- Andere ontmoetingen/afspraken en ontvangst Tibetanen uit Tibet
- 17.00uur avondthee, geen eten, hooguit een beschuitje.
- Bidden en mediteren
- 19.00/20.00u dag overdenken
- Slapen
Mediteren, studeren, mensen ontmoeten en op z’n tijd gematigd eten en sport.
Ik kan begrijpen dat zo’n doordeweeks ritme bijdraagt aan een rustige geest en innerlijke kracht. Maar dat vroege opstaan… Onlangs moest ik zelf vroeg opstaan voor een reportage over een ‘ontwaakt landschap’ in de Friese natuur. Om half vijf stond ik naast mijn tentje. Ik moet bekennen dat het een verfrissende ervaring was. Bovendien heb ik daarna veel zinvol werk verzet: wandelen, mensen spreken, ontbijten, studeren, schrijven, eten en sporten. Maar mediteren? Nee.
Zo blijkt maar weer waar de grootste spirituele kracht van de monniken ligt.
In de volledige concentratie van de geest op hier en nu. Iedere dag opnieuw. Mediteren op compassie en universele goedheid. Makkelijk gaat me dat niet af, maar ik blijf mezelf uitdagen. Vooral wanneer mijn hoofd in chaos verkeert. Ook al heb ik maar een paar minuutjes tijd: zitten, volledige focus op mijn adem en rust.
Een betekenisvol onderdeel van een doordeweekse dag.
ps: bovenstaand ritme deelde de Dalai Lama (geboren 6 juli 1935) toen hij ongeveer 75 jaar oud was. Inmiddels is hij de tachtig gepasseerd, maar het zou me niks verbazen als hij nog steeds hetzelfde strikte schema volgt (behalve die loopband dan misschien). Want dat is de gewoonte van een toegewijd boeddhist.
