Ik wil niks liever dan gelukkig zijn. Niet door passief af te wachten, maar door te ontdekken wat ik moet doen om me goed te voelen. Ik zoek al jaren antwoord dop de vraag: ‘Hoe word ik gelukkig?’. Ons denken intrigeert me al tientallen jaren. Wat is denken en hoe zorg ik ervoor dat ik mezelf gelukkig kan denken in plaats van in de war? Ik heb kasten vol met boeken over het brein en gelukkig zijn. Naslagwerken over pillen en psychische stoornissen, teksten over onbewust en bewustzijn en reeksen over mediteren en mindful leven. Zolang ik kan denken, ben ik gefascineerd door een gelukkige mind. Soms lijkt het wel of ik mijn roeping heb gemist, als psychiater of psycholoog. Inmiddels heb ik een eigen manier gevonden, als mindful ondernemer die erover schrijft en retraites organiseert.
Aan mijn vraag ‘hoe word ik gelukkig?’ ging een verwarrende periode vooraf.
Als meisje van acht probeerde ik te begrijpen waarom mijn ouders ruzie kregen, waarom er tussen hen van alles mis ging. Ik ontwikkelde een buitengewone gevoeligheid voor geluid; mijn antenne om te anticiperen op hun strijd. Als de discussie tussen mijn ouders heviger werd, wilde ik het liefste zo snel mogelijk verdwijnen. Wachten onder de dekens tot het rustig werd en ik me weer goed zou voelen. En als de storm was gaan liggen, kroop ik uit mijn schuilplaats en kwam ik tevoorschijn. Het liefste met een grote glimlach en een handjevol vrolijke opmerkingen zodat het thuis weer gezellig werd.
Zo had ik inmiddels het nodige erfelijke materiaal voor een onrustige geest.
Genoeg ingrediënten dus voor een obsessieve interesse in de werking van de mind en een stappenplan voor geluk. Uiteindelijk heb ik deze verwarrende en moeilijke periode als kind omgebogen tot een uitdaging: ik wilde perse mijn denken doorgronden en antwoorden vinden op mijn zoektocht naar geluk. Ik ben er letterlijk wijzer van geworden.
De belangrijkste les over gelukkig zijn na tientallen jaren experimenteren, studie en mentale analyse?
Je brein leert je niet gelukkig te zijn, het stelt je in staat te overleven. Wil je leren hoe je wél gelukkig kan zijn? Dan moet je de mind gebruiken als gereedschap en zelf de regie in handen nemen. Dat zal ik uitleggen. Je hersenen hebben één doel: ervoor te zorgen dat jij zolang mogelijk leeft. En daarom maakt je geest overuren om alles te elimineren wat jou kan beschadigen. Je brein werkt razendsnel, sneller dan jij je beseffen kunt. Wanneer jij op het voetpad loopt en een auto raakt van de weg, dan spring jij zonder nadenken opzij. Onbewust? Je hersenen zijn wel degelijk bezig, maar schakelen zo snel dat jij het niet eens doorhebt. Gevaar is: wegwezen! Of, aanvallen wanneer je brein inschat dat jij sterker bent dan het gevaar.
Je hersenen zijn continu op zoek naar gevaar en dreiging, niet naar geluk.
Niet alleen in je directe omgeving, maar zelfs in je gedachten. Denk maar eens na: wat vind je van jezelf? Kans is groot dat je begint met al je tekortkomingen. Het positieve is helaas niet top of mind. Bovendien leer je al op jonge leeftijd zelfkritisch te zijn: Geen beloning bij een matig rapport, alleen bij een goede lijst. Geen erkenning voor de leukste opmerking, wel voor de slimste. Ook op latere leeftijd is er meer dan genoeg zelfkritiek: Een blauwtje gelopen in de kroeg? “Ik was niet interessant.” Niet uitgenodigd voor een feestje? “Ik ben niet populair genoeg.” Van een brein dat altijd zelfkritisch is, word je niet gelukkig.
Wat kun je doen om te ontdekken waar je gelukkig van wordt?
Het begint met een keuze, die heeft iedereen. Je omstandigheden heb je niet in de hand, wel wat je ermee doet. Is iedere miljonair gelukkig en elke arme vrouw ongelukkig? Nee. Er zijn talloze mensen met de meest gruwelijke ervaringen zoals seksueel misbruik of het verlies van een kind die ondanks alles gelukkig en tevreden zijn. Bijvoorbeeld Mo Gawdat, een Google topman die ik ooit sprak. Mo verloor zijn zoon Ali door een medisch fout.
Ik verloor mijn ‘engel’, mijn zoon die nog een prachtig leven voor zich had.
Mo Gawdat, auteur geluk
Toch moest Mo verder zonder zijn kind. Omdat Ali het toonbeeld van happiness was, gaf hij betekenis aan zijn verdriet met een zoektocht naar geluk. Mo was al geboeid door het fenomeen geluk voordat Ali overleed. Hij begreep namelijk niet waarom hij ondanks een succesvolle carrière bij Google, een liefhebbend gezin en een vette bankrekening ongelukkig was. Mo vond geen voldoening in zijn resultaten en hoe meer hij presteerde, des te groter zijn frustratie was. Het overlijden van zijn zoon gaf een ongekende impuls aan het happiness onderzoek waar hij eerder mee begonnen was.
Na jaren studie ontdekte Mo dat we onszelf moeten resetten voor een gelukkige mind.
We moeten ons brein opnieuw programmeren volgens de ‘onbeschadigde’ settings waarmee we geboren worden. Weg van het negatieve, alleen het positieve in herinnering. Hij vond een effectieve methode voor een positief brein: met een gelukslijstje.
Ga met jouw brein aan de slag en ontdek wat jou gelukkig maakt:
Op jonge leeftijd ontdekte je hoe jij iemand kon pleasen. En daar werd je een ster in. De kans is groot dat je daar nog steeds ontzettend goed in bent. Maar, dat zegt niks over jouw unieke talent of het leven waar je écht gelukkig van wordt. Het is de uitdaging om het positieve uit je jeugd te halen en dat vanuit eigen persoonlijkheid verder te ontwikkelen.
Hoe wil je zijn, niet wat…
Is dit een ander verhaal dan de geoefende tekst in je hoofd? Hier word je echt gelukkig van. Zo niet, schrijf een tweede versie. Want je hebt alle recht om voor goud te gaan. Net zo lang totdat je voluit leeft. Je hebt geen excuses nodig om je goed te mogen voelen! Met jouw eigen verhaal ben je vanaf nu in controle. Jij vertelt je brein hoe je wil leven en gaat je vanaf nu helpen.
Vertel jouw geluksverhaal en je brein zal er alles aan doen om de informatie te verzamelen die je nodig hebt.
Evalueer je verhaal regelmatig. Analyseer een keer in de maand hoe het ervoor staat. Wat heb je gedaan om je mooiste verhaal te beleven? Of waren het vooral vaste gewoonten vanuit je oude overlevingsmechanisme? Laat je er niet door ontmoedigen, het helpt je bewust te worden van de dingen waar je vanaf wil. En door dit iedere maand te doen, krijg je steeds meer inzicht. Ik heb notitieboeken vol met evaluaties en reflecties, niks is mij vreemd. Uiteindelijk bracht het me dichter bij mijn levensvisie: eigenwijs gelukkig met mezelf en een gezin.
