Waar verlang jij naar? Is dat steeds hetzelfde of verandert jouw verlangen met het verstrijken van de jaren? Er is een prachtige documentaire waarin het menselijke verlangen op poëtische wijze wordt belicht. Ik heb de film gezien en werd geraakt door de hoofdpersonen die bijzondere levens leiden en daar openhartig over vertellen.
Het heeft mij aan het denken gezet over zingeving, gelukkig zijn en de stilte in het leven.
Omdat deze thema’s zo mooi passen bij mijn wereld van retraites en stilte, deel ik deze film The Taste of Desire. In deze poëtische reis rond de wereld fungeert de oester als metafoor om onszelf te leren begrijpen. De film linkt de verhalen van een New Yorkse burlesque-danser, twee Franse Michelin-ster chef-koks, een Zweedse oesterduiker, een Japanse parelmaker en een terminaal zieke Engelse psycholoog aan elkaar. Op die manier ontdek je de ingewikkelde kern van onze diepste verlangens en drang tot zelfontplooiing.
Vijf vragen aan de regisseur van deze unieke film over verlangen: Willemiek Kluijfhout.
1. Waar komt jouw liefde voor oesters vandaan?
Mijn opa en oma woonde aan de dijk in Yerseke, waar ook de oesterputten lagen waar ik in gezwommen heb. Dat mocht destijds. Toen ik bezig was met de mosselfilm L’Amour des Moules, werd de oester vaak aangehaald als de glamorous sister van de mossel. Ik raakte daar enorm door gefascineerd. Waarom heeft een mossel een andere kwalificatie dan een oester?
2. Hoe gaat het met jouw eigen zoektocht naar verlangen?
Verlangen bestaat bij het feit dat de vervulling altijd teleurstelt. En alhoewel ik dat nu inzie raak ik niet minder teleurgesteld als mijn verlangens niet ingewilligd worden. Bijvoorbeeld in coronatijd toen The Taste of Desire de hele wereld over ging, maar ikzelf helemaal nergens heen kon.
3. Heeft verlangen een keerzijde? Kan je te veel verlangen?
We koppelen ons verlangen aan een object of eindresultaat. De oester heeft niets met glamour of seks te maken, dat is onze projectie. Als je te veel verlangt, moet je proberen de lagen van verlangen af te schrapen. De film laat je nadenken over de niveaus van verlangen en zet je enorm aan het denken.
4. Wat wil je mensen graag meegeven met The Taste of Desire?
Dat je gaat nadenken over je eigen verlangens en welke verlangens daaronder liggen. Je staat op vanwege je verlangens, het is waar je je het bed voor uitkomt. Verlangen is zowel de motor als de grootste bron van frustratie in ons leven en je moet je zien te verhouden tot het verlangen. In het boeddhisme is er altijd streven of verlangen, maar je moet inzicht proberen te krijgen waarom je dat doet. Ook moet je je niet fixeren op je object van verlangen. Dat is waarschijnlijk helemaal niet wat je echt wilt of nodig hebt.
5. Waar gaat jouw volgende project over?
Mijn nieuwste film gaat over de kreeft en hoe er over diersoorten gesproken wordt. Er wordt over de Amerikaanse kreeft bijvoorbeeld gezegd dat die niet hier in Nederland hoort. Mensen praten erover als ‘die kreeft is niet van hier’ of ‘die hoort hier niet’. Waarom mogen sommige diersoorten hier wel zijn en anderen niet? Daarom vind ik het heel interessant om de kreeft als metafoor voor toe-eigening en uitsluiting te onderzoeken.
Verlangen is de allerkrachtigste drijfveer in het menselijk leven. Het is onze motivatie, en stuwt ons voort richting de toekomst. Tegelijkertijd zijn diezelfde verlangens de grootste bron van frustratie in ons leven. Zodra een verlangen is vervuld, volgt er al snel een gevoel van leegte, wat de constante drang met zich meebrengt om de achtergebleven leegte weer te vullen met iets nieuws.
Willemiek Kluijfhout (regisseur)
Bijzondere mensen en hun verlangens
In de film zie je verschillende hoofdpersonen die een bijzonder leven leiden. Een aantal inspirerende verhalen:
- Oesterduiker Lotta Klemming uit Zweden: Lotta Klemming leidt een kluizenaarsbestaan, omringd door niets meer dan de ruige en ongepolijste natuur. Ze liet een prestigieuze modecarrière in de grote stad achter voor een afgelegen bestaan in de natuur als oesterduiker (tevens de enige vrouwelijke oesterduiker van Zweden). Dit radicale besluit, waarin ze de fast-fashionindustrie heeft verlaten voor een wereld van rust, houdt vele grotere existentiële thema’s een spiegel voor.
- Chef-kok Olivier Roellinger uit Frankrijk: Toen Olivier Roellinger inzag dat een derde Michelin-ster hem niet gelukkiger maakte, liet hij zich de felbegeerde sterren ontnemen en trok hij zich terug in Bretagne. Een heftig ongeval liet hem anders denken over zijn carrière.
- Burlesque-danser Angie Pontani uit New York: Angie Pontani, ofwel ‘Queen of the Night’, staat bekend om haar uitbundige toneel-act waarin ze tevoorschijn komt uit een levensgrote oester. Haar beroemde oesterdans is het toppunt van burlesque, en niemand beheerst de kunst van verlangen en verleiding zoals zij dat doet. In haar dagelijks leven doet ze er alles aan om een betrokken moeder te zijn, zonder daarvoor haar passie voor entertainment te moeten opgeven.
The Taste of Desire, een film van regisseur Willemien Kluijfhout en producent HALAL over de bijzondere band van vijf mensen met de oester. Donderdag 3 maart, 22.30 uur in de Boeddhistische Blik bij KRO-NCRV op NPO 2 of terugkijken via NPO Start.
