Ik wandelde tussen de bomen en heuvels en probeerde mindful te zijn. Middenin de natuur van de Kempen. Ik bakte er helemaal niks van. Op het oog zag ik er heel rustig uit: bovenop de heuvels, starend in de verte, alles aanschouwend wat er zich voordeed. Maakte de natuur mindful? Nee, ik was diep in gedachten verzonken en alles behalve aanwezig in het moment.
De natuur opzoeken is een ding, mindful iets compleet anders.
Een vriendin vertelde me later over het kleine koolwitje, de witgeel gekleurde vlinder die ze overal zag rondfladderen. Voor haar een magisch weerzien met een zieltje dat ze in haar hart bij zich draagt. Het deed me denken aan de verhalen van de Braziliaanse schrijver Paulo Coelho waarin hij schrijft over de symbolen in de natuur. De mysterieuze symbolen die je iets willen vertellen over het levenspad dat je volgt. Je ziet ze pas als je mindful bent en je ogen opent.
Sindsdien zet ik mijn zintuigen wagenwijd open als ik in de natuur wandel, onderdeel van mijn mindfulness beoefening.
Want de natuur heeft mij heel veel te vertellen, over groei, verandering, vergankelijkheid en verbondenheid. De brandnetels beschermen de kwetsbare planten die zij omringen, de mossen voorkomen bodemerosie door regen en wind en de vruchtbare bosgrond zorgt voor de ontkieming van zaden. Bladeren kleuren met de seizoenen mee en rottende takken maken deel uit van een intelligent ecosysteem. De aarde leert me dat alles betekenis heeft en iedereen ertoe doet.
De natuur heeft ons zoveel te vertellen, maar wordt bruut overstemd door de fanfare van de economische welvaart.
Gelukkig zijn er steeds meer mensen en organisaties die zich hard maken voor de bron van ons leven. Ook vanuit de mindfulness beweging en het boeddhisme, waarbij de verbinding van mensen, dieren en natuur vanzelfsprekend is. Wetenschappers, journalisten, activisten en filosofen discussiëren met elkaar over de rol van mindfulness en milieu, klimaat psychologie en compassie.
Het collectief bewustzijn groeit, alhoewel mijn mindfulness uitdaging in de natuur nog altijd groot is.
Want ondanks alle boeddhistische wijsheden over de natuur neemt mijn mentale gebabbel me mee naar verwarrende plekken uit het verleden of de toekomst. Lopend door de heuvels of zittend op een bankje in het bos lijk ik mindful, maar in werkelijkheid ben ik ver weg. Ik pieker me suf over opvoeding, over mensen die me pijn doen en over de toekomst van mijn zoontje.
Niemand vraagt me te piekeren, enkel mijn brein dat niet altijd mindful is.
Onlangs deed ik een nieuwe poging, in de Brabantse bossen. Ik richtte mijn blik naar buiten en bekeek de stevige boomtakken boven mijn hoofd. Aan de contouren van de blaadjes zag ik dat het een eikenboom was. Of toch niet? En hoe ziet het dan met de eikenprocessierups? Ik irriteerde me aan mijn mentale gebabbel. Zelfs in een oprechte poging tot leegte zochten mijn gedachten naar kennis en antwoorden.
Mindful in de natuur? Het vraagt om oefening.
Spiritueel leraar Eckhart Tolle wijst mensen erop de natuur te zien zoals deze is, zonder er een naam aan te geven. Want door alles mentaal te duiden ga je voorbij aan de magie ervan.
Niks zo fragiel, betoverend en wonderlijk als een willekeurige bloem. Het heeft geen naam nodig.
Later die week bekijk ik de bloemen in het stadspark zonder ze te benoemen, de blaadjes te zien zonder mijn brein te gebruiken. Ik laat de woorden van mijn gedachten uiteenvallen zodat ze stil worden. Het werkt. Rust in mijn brein.
Ik neem de kalmte mee naar huis.
Terwijl ik door een drukke straat wandel passeer ik een tuin met een rozenstruik. Even de geur opsnuiven, ook al ziet dat er misschien een beetje gek uit. En die takjes lavendel zal niemand missen toch? Waarom ook niet die gele jasmijn op de hoek? Een betere parfum bestaat niet. Eindelijk voel ik die eigenwijze ik weer. Dankzij een mindfulle ervaring in de natuur. Het vraagt om heel veel oefening en dat is okay, de natuur oordeelt niet.