De filosoof en zijn zoektocht naar identiteit. Publicist, zenboeddhist en filosoof Jan Bor wil weten of wij de wereld kunnen veranderen, en begint bij… zichzelf. Maar wie is hij dan? Ik wilde meer weten over de man achter de zoektocht naar ons zelfbeeld en stelde hem een paar vragen.
Het dagelijks leven van de denker
Hoe is jouw gezinssituatie?
“We zijn met z’n drietjes, met een zoon van bijna tien jaar.”
En waar woon je? En in wat voor een huis?
“We zitten afwisselend in het huisje van mijn geliefde en dat van mij, beide met uitzicht op het water.”
Hoe ziet een doordeweekse dag er voor jou uit?
“Als ik wakker word, niet heel erg vroeg, ga ik vrijwel meteen aan de slag; sinds de corona-tijd is dat werken aan een nieuw boek.”
Een serie over onszelf en de wereld
Wat wil je met deze serie bewerkstelligen bij de kijkers?
“Ik zou willen dat mensen anders gaan denken over de natuur en de samenleving: de problemen zoals klimaatverandering en de dreiging van big data stapelen zich op.”
Wat mis je als je de serie niet kijkt?
“Dan zie je niet hoe urgent de situatie is.”
Waarom ben jij de aangewezen persoon om deze serie te maken?
“Ik wijs op de filosofische kant van de problemen; wat dat aangaat voelen regisseur Alexander Oey en ik elkaar feilloos aan.”
Het zelfbeeld van de filosoof
Zelfbeeld wordt ook gevormd door de mensen met wie je interactie hebt. Wie is tegenwoordig erg bepalend voor jou zelfbeeld? En wie was dat vroeger?
“Ik probeer een beetje los te komen van mijn zelfbeeld: dat kan erg in de weg staan. Dat was vroeger ook al zo, al moest ik wel een lange weg gaan, van filosofie en zen, om te beseffen dat je maar een strootje bent.”
Ben jij van invloed op het zelfbeeld van je partner en kinderen?
“Zoals mijn geliefde en mijn zoon mij spiegelen, zo zal dat omgekeerd ook zo zijn.”
Welk beeld heb je nu van jezelf? Ben je daar blij mee of een ander gevoel daarbij?
“Ik ben vooral de papa van Olivier, mijn zoon, en de partner van mijn ‘meisje’; ik voel me ook een filosoof. Ja, dat voelt allemaal okay.”
Als het zelfbeeld fluïde is, kun je iedere dag iets toevoegen of veranderen aan je persoonlijke verhaal. Wat is jouw ideale ik?
“Mijn ideale ik is zo min mogelijk ik! Een paradox.”
Welke boeken raad jij aan als iemand wil weten ‘wie ben ik’?
“De Oxherding Pictures, dat is een zentekst met plaatjes. En de toespraken van Krishnamurti. Verder het tweede hoofdstuk uit de Zhuangzi en de gehele bronnenlijst uit mijn boek ‘Wat is Wijsheid‘.”
Nog meer levensvragen
Welke levensvragen zijn nog meer belangrijk?
“Vanuit ‘Wie ben ik?’ volgt de vraag ‘Hoe verhoud ik me tot de natuur?’”
Welk antwoord zoek jij nog?
“Ik ben nu bezig met een boekje over wat gewaarwording is.”
Zelf kijken: Kan ik de wereld veranderen?
Jan Bor maakte samen met regisseur Alexander Oeij en producent Tamara Vuurmans de vierdelige tv-serie: Kan ik de wereld veranderen? Tijdens deze documentaire reeks onderzoekt hij de mogelijkheden hoe we als individu en ook als samenleving iets kunnen veranderen aan de wereld waarin we leven. Hoe verhouden we ons tot deze wereld en zijn we ons bewust van de mogelijkheden en realiteit?
De serie wordt uitgezonden bij de Boeddhistische Blik op NPO2, start op donderdag 10 september 23:05 – 23:55 uur. Daarna is de serie tijdelijk terug te kijken via uitzending gemist.
